Rzeźbienie w drewnie jest piękną dziedziną sztuki, która daje wiele satysfakcji, a także może wiązać się ze znacznymi zarobkami. Rozpoczęcie tworzenia wyjątkowych dzieł wymaga doświadczenia, cierpliwości i ciężkiej pracy, ale efekt wart jest każdego wysiłku.
Drewniane rzeźby są poszukiwane przez kolekcjonerów, miłośników sztuki, a także zwyczajne osoby, które pragną w wyjątkowym stylu ozdobić swój domu lub podwórko. Chcąc rozpocząć pracę z drewnem, trzeba jednak pamiętać, że początki wymagają nakładów finansowych, a także czasu potrzebnego na naukę.
Rzeźbiarstwo w drewnie
Rzeźbiarstwo jest sztuką, która wymaga kreatywności i wiedzy. Tworzenie wyjątkowych drewnianych rzeźb mających szansę na znalezienie swoich nabywców jest długim procesem. Konieczna jest znajomość gatunków drewna, ich charakterystyki, a także używanych narzędzi.
Narzędzia używane w rzeźbieniu w drewnie
Narzędzia rzeźbiarskie
Odpowiednio dobrane narzędzia znacząco ułatwiają obróbkę drewna. Ich stosowanie umożliwia nadawanie drewnu właściwych kształtów i faktur. Wśród podstawowych narzędzi rzeźbiarskich znajdują się:
- dłuto rzeźbiarskie - podstawowe narzędzie, które służy do wycinania, drążenia i formowania drewna. Dłuta mają różne kształty i rozmiary, co ułatwia ich właściwy dobór do aktualnie wykonywanych czynności.
- młotek rzeźbiarski - specjalny rodzaj młotka, który używany jest do uderzania w dłuto, co pozwala na skuteczne pozbywanie się większych kawałków drewna, a także nadawanie drewnu odpowiednich kształtów.
- noże rzeźbiarskie - wyjątkowe ostre noże służą do wykonywania precyzyjnych cięć i formowania drewna.
- piły do drewna - umożliwiają wycinanie większych kawałków drewna, które następnie są formowane za pomocą dłut i noży rzeźbiarskich.
- papier ścierny - służy do polerowania i wygładzania powierzchni drewna.
- narzędzia do wykańczania - gotowa rzeźba wymaga wykończenia, czyli naniesienia odpowiednich impregnatów, lakierów i farb. W tym celu używa się sprayów, pędzli i szpachli.
Gatunki drewna używanie w rzeźbieniu w drewnie
Wybór drewna w znacznej mierze zależy od preferencji rzeźbiarza i specyfiki konkretnego projektu, ale należy zawsze brać pod uwagę cechy charakterystyczne gatunków drzew. Najczęściej stosowanymi są:
- dąb - twarde drewno, z którego chętnie korzystają bardziej doświadczeni rzeźbiarze. Jest wyjątkowo trwały i znakomicie sprawdzi się przy większych projektach.
- lipa - jedno z najpopularniejszych drzew wykorzystywanych w rzeźbiarstwie. Jest miękki i łatwe w obróbce, a także skutecznie wchłania farby, dzięki czemu jest doskonałym wyborem do tworzenia niewielkich figur, rzeźb i ozdób.
- klon - jest miękki, a jednocześnie wytrzymały i łatwy w obróbce. Charakteryzuje się wyjątkowo gładką fakturą, dzięki czemu jest idealnym wyborem do tworzenia rzeźb z gładką powierzchnią.
- cis - to drewno powinno być wykorzystywane przez rzeźbiarzy, którym zależy na szczegółowych rzeźbach z głębokimi wcięciami i drobiazgowymi detalami.
- mahoń - luksusowy i drogi gatunek drewna, który jest ceniony ze względu na swoją trwałość i elegancki wygląd.
Przygotowanie drewna do obróbki
Przygotowanie drewna
Drewno zawsze trzeba starannie przygotować przed przystąpieniem do obróbki, aby uniknąć jego pęknięć lub innej formy zepsucia materiału. Praca z drewnem zawsze powinna przebiegać zgodnie z poniższymi krokami:
- wybór kawałka drewna - w pierwszej kolejności należy wybrać kawałek drewna, z którym chce się pracować. Powinien mieć odpowiednią wielkość i kształt, a także być wolny od wad.
- zabezpieczenie przed pękaniem - drewno powinno być świeże, aby łatwiej było w nim rzeźbić. Często spotykaną praktyką jest zanurzanie wybranego kawałka drewna w pojemniku z wodą na kilka dni przed obróbką, aby było łatwiejsze w kształtowaniu.
- usunięcie kory - drewno, w którym się rzeźbi, zawsze powinno być pozbawione kory.
- zaznaczenie linii, wzorów i kształtów - najłatwiej jest rzeźbić, jeśli ma się przed oczami gotowy wzór. Na kawałku drewna warto zaznaczać ołówkiem linie, zgodnie z którymi będzie się wycinać drewno.
- kształtowanie - po wyznaczeniu wzorów, można rozpocząć kształtowanie drewna. W tym celu używa się dłut, a także młotków i noży rzeźbiarskich.
- szlifowanie - kiedy rzeźba ma już nadany kształt, należy ją wygładzić z pomocą papieru ściernego.
- oczyszczenie - polega na pozbyciu się pyłu i wiórów drewnianych z wykonanej rzeźby.
- zabezpieczenie - gotową rzeźbę należy zabezpieczyć przed wilgocią i uszkodzeniami. W tym celu używa się lakierów do drewna lub specjalnych impregnatów.
Kilka praktycznych wskazówek
Zaczynając swoją przygodę z rzeźbieniem w drewnie, z pewnością popełni się liczne błędy. Części z nich można uniknąć albo przynajmniej zminimalizować straty. Istotny jest nie tylko właściwy dobór narzędzi, ale także dbanie o ich jakość. Noże rzeźbiarskie i dłuta zawsze muszą być naostrzone, co nie tylko ułatwi pracę, ale także zmniejszy ryzyko pęknięcia drewna.
Ważne jest także, aby poznać drewno i pracować zgodnie z kierunkiem, w jakim przebiegają włókna. Tym sposobem narzędzia będą płynnie się poruszać i robić to, do czego są przeznaczone - wycinać. Praca w poprzek włókien sprawia, że narzędzia zaczynają skrobać drewno, co nie tylko utrudnia pracę, ale tępi ostrza, utrudnia uzyskanie właściwych wzorów, a także stwarza ryzyko zaklinowania się noża. Dobrym pomysłem jest eksperymentowanie na mniejszych kawałkach drewna. Tym sposobem można zaznajomić się z konkretnym gatunkiem drewna, poznać jego właściwości, ale również odkryć własne możliwości i umiejętności.
Dzięki temu podczas pracy z rzeźbą łatwiej będzie uniknąć podstawowych błędów, takich jak niewłaściwy kąt nachylenia narzędzi czy użycie nadmiernej ilości siły. Podczas rzeźbienia drewnie trzeba zachować cierpliwość. Pospiech może doprowadzić jedynie do zniszczenia pracy. Narzędzia powinny wycinać drewno warstwa po warstwie. Nie ma tu żadnej drogi na skróty. Jednocześnie jest to jedna z najpiękniejszych rzeczy w rzeźbiarstwie, która pozwala cieszyć się sztuką i uspokoić nerwy.
Czasami bywają również sytuacje, w których brakuje czasu na ukończenie rzeźby. W takim przypadku należy włożyć ją do otwartego pojemnika lub torebki foliowej (w zależności od wielkości) z odrobiną trocin i kilkoma kroplami wody. Tym sposobem drewno pozostanie wilgotne i nie zacznie pękać. W ten sposób drewno może być przechowywane nawet przez tydzień, chociaż wymagane jest codzienne kontrolowanie jego stanu.
Komentarze