Patio to marzenie wielu osób, które lubią spędzać czas na posesji poza domem ale nie posiadają odpowiedniego tarasu. Nawet niewielka utwardzona i zagospodarowana część ogrodu może stać się ulubionym zakątkiem całej posesji i miejscem wielu biesiad. Obecnie coraz częściej cała lub część patio jest zadaszona. Sześciokątne drewniane konstrukcje imitujące ogromne parasole, a także modne pergole z listewek czynią je bardziej funkcjonalnym.
Nie masz pomysłu na aranżację podwórza, nie lubisz spędzać czasu w palącym słońcu lub chodzenie po trawie nie sprawia Ci przyjemności. Zainwestuj w patio, utwardzoną część ogrodu, po której możesz chodzić w butach na obcasie, pić poranną kawę bez stąpania po mokrej zarosiałej trawie. A jeśli ustawisz na nim stolik, krzesła i grilla, a także, choć częściowo osłonisz od deszczu, będzie to urocza i bardzo reprezentacyjna część twojego ogrodu.
Czym jest patio?
Patio to utwardzona część podwórza, łącznik między domem a ogrodem. Nie styka się ze ścianami domu, nie jest w żaden sposób przytwierdzona do konstrukcji budynku. Jednak bardzo często prowadzi do niego utwardzona ścieżka z werandy tarasu lub od drzwi prowadzących do ogrodu. Jest to charakterystyczny element ogrodowej architektury śródziemnomorskiej. W tamtejszych ogrodach najczęściej znajduje się jedno duże główne patio i kilka mniejszych pobocznych usytuowanych między zagajnikami.
Patio kiedyś i obecnie
Patio to często spotykany element, który był łącznikiem pomiędzy pięknymi staropolskimi dworami, a wypielęgnowanymi ogrodami. Kiedyś otaczały je piękne altany i sadzawki, rzadko było też zadaszone, pełniło jedynie funkcję letniej jadalni, na której podawano podwieczorek, w letnie wieczory można było delektować się kolacją lub herbatą. Współczesne patia są przestrzenią wielofunkcyjną, dlatego też ilość znajdujących na nich sprzętów jest większa, a przeznaczenie tej przestrzeni bardziej wszechstronne. Nikt już nie buduje altany a obok niej patio i oddzielnego miejsca do grillowania, przeważnie jest to jedna wielofunkcyjna przestrzeń. Z tego też powodu zarówno budowa, aranżacja jak konstrukcja nieznacznie się zmieniły. Dawne patia obowiązkowo były ogrodzone niskim murkiem, który rozciągał się aż do ogrodu, współczesne, jeśli już są ogrodzone, to raczej praktycznymi ściankami, przy których stoi grill ogrodowy lub do których montuje się zadaszenie.
Dawne pergole obsadzone winoroślami zostały zastąpione przez współczesne otoczone z jednej lub dwóch stron nowoczesnymi kubistycznymi pergolami z poziomych lub pionowych listewek, obrotowych. Są one bardziej funkcjonalne, ponieważ działają na podobnej zasadzie jak żaluzje, dzięki czemu lepiej chronią przed słońcem i wiatrem. Dawniej były zdobione przepięknie frezowanymi pergolami, ażurowymi ściankami z drewna lub metalu. Białe, zielone i brązowe pergole porośnięte zielonymi krzewami i dziką różą wyglądały sielsko i bardzo wakacyjnie.
Obecnie patio to najczęściej element architektury ogrodowej, który stylem nawiązuje do bryły i kolorystyki elewacji. Wspólnym mianownikiem jest natomiast roślinność, jednak jeśli się pojawia to w donicach i nie zasłania pięknego ogrodu i równo przystrzyżonego trawnika.
Jak zbudować patio?
Patio ogrodowe z prawdziwego zdarzenia budujemy na fundamentach, dzięki czemu jest ono stabilne, nie musimy się obawiać, że podłoga wbije się w miękkie podłoże, że zacznie "pływać" po ulewnych deszczach. Wiele osób swoje pierwsze patio buduje wybierając drogę na skróty i układa płyty chodnikowe, kostkę brukową lub podesty z deski kompozytowej bezpośrednio na piasku lub ziemi. Jednak jest to rozwiązanie, którego wady zaczniemy dostrzegać, zanim jeszcze nacieszymy się naszym patio.
Prawidłowo budowę patio zaczynamy od wykopania fundamentów na głębokość 50-60 cm. Deskami szalunkowymi odkładamy ścianki swojego wykopu i dopiero możemy wylewać beton. Fundamenty mogą być wylane punktowo, czyli na obrzeżach przyszłego patio oraz w kilka pasów w środku. Inną możliwością jest wykonanie płyty fundamentowej, czyli wylanie betonu pod całą powierzchnią przyszłej konstrukcji. Warto pamiętać, że fundamenty to dopiero pierwsza warstwa, dlatego powinny być wylane na grubość około 20 - 30 cm. Następnym etapem jest wylewka i układanie podłogi właściwej. W przypadku kostki brukowej będzie to suchy beton i piasek, a następnie kostka. W tym wypadku warto wypoziomować i ustabilizować kostkę zagęszczarką. Bezpośrednio na wylewce można ułożyć podesty z deski kompozytowej, wyłożyć podłogę płytkami zewnętrznymi mrozoodpornymi, naturalnym kamieniem, płytami chodnikowymi i impregnowanymi deskami naturalnymi. A jeśli lubicie sielskie klimaty, równie dobrym rozwiązaniem będzie polny kamień, jednak jego ułożenie i wypoziomowanie wymaga sporo pracy i dużych umiejętności.
Jeśli marzy Wam się patio jak za dawnych lat, konieczna będzie budowa niskich 30 - 50 cm ścianek, które będą prowadzić z domu na patio i z niego do ogrodu. Inną możliwością jest zasadzenie żywopłotu. Kiedyś w tym celu często wykorzystywano bukszpan wiecznie zielony, obecnie ze względu na inwazję ćmy bukszpanowej, lepiej jest wybrać trzmielinę lub inny krzew tworzący sztywny żywopłot.
Budując ten element architektury ogrodowej już na etapie projektu, warto zastanowić się, czy planujemy korzystać z niego tylko w sezonie letnim, czy też będzie użytkowany w inne pory roku. Latem zamiast zadaszenia doskonale sprawdzi się parasol ogrodowy, wiosną, jesienią i zimą potrzebne będzie, choć niewielkie zadaszenie. Ponadto, jeśli chcemy korzystać z niego poza sezonem letnim, warto przemyśleć kwestię ogrzewania. W sprzedaży dostępne są zewnętrzne ogrzewacze gazowe oraz na energię elektryczną, a także zewnętrzne kominki, a te potrzebują stabilnego miejsca na patio. Dlatego tę kwestię warto przemyśleć już na etapie projektowaniu.
Budując patio z prawdziwego zdarzenia, warto również zastanowić się nad budową lub kupnem porządnego grilla. I tutaj pojawia się kwestia jego ustawienia oraz stworzenia miejsca, do przyrządzania i serwowania potraw. Decydują się na takiego grilla, warto również zbudować półkę i niewielki blat, niezbędne podczas grillowania. Murowana półka i blat roboczy są stabilne, nie chwieją się i nie przewracają nawet podczas porywistego wiatru.
Czym różni się patio od tarasu i altany?
Taras jest integralną częścią domu, zespoloną z elementami konstrukcyjnymi budynku i wychodzimy na niego przez okno tarasowe prosto z domu. Altana to niewielka wolnostojąca lekka konstrukcja najczęściej drewniana z podłogą, ścianami i zadaszeniem. Patio to konstrukcja, która łączy cechy dwóch poprzednich. Nie znajduje się jak altana w ogrodzie i nie jest przytwierdzone do ścian domu. Jest najczęściej łącznikiem między domem i ogrodem.
W przeciwieństwie do altany może nie posiadać żadnego zadaszenia, choć obecnie jest to rzadko spotykane rozwiązanie. Prowadzi do niego utwardzona ścieżka, dzięki czemu możemy na patio, wyjść na boso lub domowych kapciach. W przeciwieństwie do tarasu nie musi być otoczone barierkami, choć w nowoczesnych projektach jest to często spotykane rozwiązanie. Patio najczęściej jest usytuowane nieco wyżej niż ogród, ale na tym samym poziomie co parter domu.
Patio zadaszone
Część różnic powoli się zaciera, co wynika z podniesienia funkcjonalności tej konstrukcji. O ile jeszcze kilkadziesiąt, a nawet kilkanaście lat temu był to utwardzony podest przed lub za domem. Dzisiaj jest wyposażony w całą "infrastrukturę" podnoszącą komfort użytkowania. Jedną z nich jest zadaszenie montowane na słupach, które chroni je przed deszczem i palącym słońcem, a nawet śniegiem. Wiele osób decyduje się również na budowę tylnej ścianki, która umożliwia montaż dużego stałego grilla oraz murowaną "zabudowę" meblową, ułatwiającą biesiadowanie.
Gdzie zbudować patio?
Zgodnie z definicją patio powinno znajdować się pomiędzy domem a ogrodem, stanowić przestrzeń, która jest przedsionkiem do ogrodu, taką, na którą możemy wyjść w obuwiu domowym i na której możemy się cieszyć świeżym powietrzem i podziwiać roślinność znajdującą się nieopodal. Jednak coraz więcej osób decyduje się, na jego budowę w narożniku działki, co wynika ze względów czysto praktycznych. Wystarczy wówczas wybudować podłogę, jeśli mamy ażurowe ogrodzenie to montujemy na nim dwie płyty lamelowe i urocze patio jest gotowe. Takie jego usytuowanie często wynika z braku wystarczające przestrzeni pomiędzy domem a ogrodem. A jeśli nie ma możliwości zachować tradycyjnego układu podwórza, warto sięgnąć po kreatywne rozwiązanie, takie jak jego budowa w narożniku działki. Będzie ono równie funkcjonalne, pod warunkiem, że nie zbudujemy go pod oknem sąsiada lub przy ruchliwej ulicy. Takie rozwiązanie pozwoli stworzyć uroczy i funkcjonalny zakątek dla całej rodziny.
Patio - sezonowe zadaszenie, nowoczesna pergola czy zasłona tarasowa?
Decydując się na taką inwestycję, warto przemyśleć wszystkie możliwości tej konstrukcji. Tym bardziej że przedsięwzięcie to do tanich nie należy i pochłonie od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, a przy porządnym wyposażeniu koszt może sięgać nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. Dlatego warto zastanowić się nad jego funkcjonalnością.
Patio z sezonowym zadaszeniem - parasol
Sam podest, do którego prowadzi utwardzona ścieżka z tarasu, werandy czy drzwi garażowych będzie nas cieszył tylko w słoneczne dni, kiedy wystawimy na niego leżak. A w letnie wieczory, kiedy będzie można zaczerpnąć świeżego powietrza bez szukania cienia i korzystania z parasola ogrodowego. Niestety w deszcz i palące słońce nie skorzystamy już z niego. Czy zatem taka inwestycja będzie nas cieszyć? Coraz częściej nowoczesne patio jest wyposażone w drewniane zadaszenie i dedykowane słupy, na których można zamontować kotary tarasowe. Inną możliwością jest montaż nowoczesnej pergoli z obrotowymi żaluzjowymi listewkami. Nawet jeśli koszt budowy wzrośnie o kilka tysięcy, drewniany dach oraz pergola osłonią nas od niekorzystnej pogody i pozwolą cieszyć się naszym patio przez prawie cały rok. Montaż zasłon tarasowych to z kolei rozwiązanie dające dużo prywatności, dzięki któremu z patio szybko możemy zrobić altanę, osłonić się "ścianami" z czterech, trzech, dwóch lub tylko jednej strony.
Jaka podłoga na patio?
Wszystko zależy od tego, jaki efekt chcemy uzyskać oraz tego, jakim budżetem dominujemy.
- Pierwsze i najtańsze rozwiązanie to barwiony beton. Kupując taką wylewkę, warto poszukać produktu, który nie będzie pękać od mrozu i nie traci koloru pod wpływem promieni słonecznych.
- Kompozytowa deska balkonowa, dostępna w kilku wariantach, od długich desek imitujących rozmiar i kształt naturalnej deski, przez małe i duże podesty do samodzielnego montażu.
- Inną możliwością jest montaż naturalnej deski, którą należy odpowiednio zaimpregnować przed wilgocią. W tym wypadku polecana jest deska ryflowana, czyli z rowkami, które zapobiegają deformacji i rozsychaniu się.
- Płytki tarasowe, czyli materiał wszystkim dobrze znany, w tym wypadku trzeba zainwestować w te naprawdę dobrej jakości, mrozoodporne i antypoślizgowe.
- Naturalny kamień, kostka brukowa i płyty chodnikowe. Na każdą z tych podłóg można dodatkowo położyć dywan zewnętrzny, choć sprawdzi się on najlepiej tylko na patio z zadaszeniem, ponieważ na zupełnie odkrytym terenie może go podrywać i przesuwać wiatr.
Jakie meble na patio?
Meble na patio powinny być dopasowane do stylu, w jakim jest urządzony ogród i zaaranżowana elewacja, także do naszych potrzeb. Dawne przedwojenne patio, a także klasyczne śródziemnomorskie najczęściej były umeblowane metalowymi ażurowymi krzesłami i takim też stolikiem. Jednak na przestrzeni lat coraz bardziej cenimy sobie komfort Dlatego też coraz częściej wybieramy wygodne dla użytkownika oraz łatwe w utrzymaniu czystości nowoczesne meble tarasowe. Do wyboru mamy popularne i stosunkowo tanie plastikowe krzesełka i stoliki. Inną możliwością są te z wikliny, urocze, naturalne z miękkimi poduszkami. Ich wadą jest mała odporność na warunki atmosferyczne i wilgoć, konieczne jest ich chowanie na zimę, ponieważ nie są mrozoodporne. Najlepszym rozwiązaniem będą natomiast cieszące się dużą popularnością meble z techno rattanu, które przetrwają każdą pogodę, w zestawach najczęściej znajduje się stolik, dwa fotele i kanapa 2 lub 3-osobowa. Wyposażone w poduszki z hydrofobowej tkaniny, mogą pozostać na zewnątrz nawet zimową porą. A to oznacza, że patio stanie się przestrzenią całoroczną. Nieodzownym elementem każdego patio powinny być komfortowe leżaki, huśtawka ogrodowa, bocianie gniazdo lub tarasowy fotel bujany.
Meble rattanowe na patio
Wiele osób decyduje się również zabudowę meblową, jednak niedrewnianą a z płyty, a murowaną. Takie rozwiązanie pozwala na przygotowanie całego zaplecza do grillowania i biesiadowania. Murowane półki, niewielki blat tuż obok grilla, a nawet zlewozmywak, jeśli jest możliwość przeprowadzenia wody i odpływu, czyni tę przestrzeń naprawdę komfortową i funkcjonalną.
Jakie wyposażenie na patio?
Nasze wymagania i chęć wypoczynku w komfortowych warunkach sprawiły, że coraz częściej sięgamy po profesjonalne i drogie urządzenia. Takie, które nie wymagają od nas kompromisów, są łatwe w użytkowaniu i stają się dumą gospodarzy. Niewątpliwie jednym z nich jest porządny grill ogrodowy, gazowy, elektryczny lub tradycyjny opalany węglem i brykietem. Do wyboru mamy mobilne oraz te bardziej profesjonalne, masywne z pokrywą i termometrem. Jednak największą popularnością wśród właścicieli patio ogrodowego cieszą murowane, gliniane i kamienne potężne grille. Jest to niestety spory wydatek od 1000 zł do nawet kilku lub kilkunastu tysięcy.
Patio z wyposażeniem
Ogrzewacz ogrodowy gazowy, elektryczny lub zasilany drewnem i węglem, to wyposażenie, którego nie powinno zabraknąć na całorocznym patio. Tutaj koszt jest bardzo zróżnicowany, od 300 do 400 zł za kominek ogrodowy do nawet 3000-5000 zł za profesjonalny elegancki i bardzo wydajny ogrzewacz na gaz lub prąd. Zlewozmywak to już wyposażenie mniej spotykane na patio, decydują się na niego osoby, które często urządzają biesiady i nie chcą, chodzić do domu, żeby opłukać ręce czy naczynia.
Jakie oświetlenie na patio?
Najpopularniejsze, najtańsze i najmniej skomplikowane podczas montażu jest oświetlenie solarne. W sprzedaży dostępny jest cały wachlarz różnych możliwości, od solarnych żyrandoli przez sznury z żarówkami po latarenki ogrodowe, urocze świecące kule czy wreszcie fontanny ledowe. Jednak wybierając oświetlenie na warto zastanowić się nad jego przeznaczeniem, ponieważ na takiej przestrzeni najczęściej konieczny jest montaż przynajmniej 2-3 źródeł światła. Nad stołem lub w jego okolicach, wokół całej konstrukcji oraz w strefie grillowanie, co w znaczny stopniu ułatwi nam przygotowanie posiłków. Kolejna kwestia to oświetlenie ścieżki prowadzącej z domu na patio i z patio do ogrodu. Tutaj doskonale sprawdzą się niewielkie kule solarne, które wyznaczą po zmroku naszą "trasę".
Jakie jest kosz budowy i urządzenia patio?
Koszt jest spory i to trzeba zaznaczyć już na wstępie, ponieważ zarówno wykonanie, jak i materiały budowlane pochłonął już na etapie budowy od 150 do 500 zł za m2, w zależności od tego, jaki będzie rodzaj podłoża. Koszt wzrośnie, jeśli zdecydujemy się na montaż zlewozmywaka, który wymaga przeprowadzenia wody i odpływu. Ponadto murowanie, przygotowanie profesjonalnego miejsca pod grilla, miejsca na ogrzewacze ogrodowe to kolejny wydatek.
Jednak budowa samego podłoża to nie wszystko, na nim większość inwestorów ustawia pergolę tarasową, a to jest koszt od 1000 do 3000 zł. Potem wyposażenie, którego koszt może sięgać od 3000 do 10000. Ceny oświetlenia są uzależnione od tego, czy wybieramy się na zakupy do marketu budowlanego, profesjonalnego sklepu z oświetleniem czy też szukamy okazji na portalach aukcyjnych. Na solarne lampki itp. w najlepszym wypadku od 600 zł do nawet 2000-3000. Kolejny spory wydatek to meble ogrodowe, tej plastikowej wersji będą najtańsze, ale też najmniej efektowne, ale i tak musimy się liczyć, że wydamy na nie około 500-600 zł. W przypadku mebli wiklinowych i z technorattanu będzie to koszt od około 700 zł za podstawowy zestaw stolik i jeden lub dwa fotele do nawet 7000 za rozbudowany z duża narożną kanapą i 3-4 fotelami, stolikiem kawowym i dużym stołem. Jak widać budowa patio to kosztowne przedsięwzięcie.
Komentarze