Baldachim - nad łóżko, do łóżeczka, dla dziecka, ogrodowy

Uroczy, dystyngowany i pełen elegancji, przywołuje na myśl zamkowe sypialnie, ekskluzywne pokoje hotelowe i wakacje w egzotycznych krajach. Baldachim to jedna z najstarszych dekoracji łóżka, o której marzą małe dziewczynki i dorosłe kobiety - romantyczny tiulowy, z firanki lub drobnej siatki w stylu boho lub ekskluzywnych splotów atłasowych. Sprawdź, czym dokładnie jest baldachim oraz jak wkomponowuje się w aranżację sypialni.

Czym jest baldachim?

Baldachim jest materiałowym zadaszeniem (najczęściej łóżka), które aż do XII wieku pełniło funkcję mobilnego zadaszenia tronu, fotela lub łoża królewskiego. Jego pierwotną rolą była osłona przed słońcem, a także wietrzną pogodą podczas przechadzek w lektykach i przemówień do ludu. Kiedy władcy odkryli, że materiał ten stanowi doskonałą osłonę nie tylko przed słońcem, ale również chroni przed chłodem, zaczął on pojawiać się nad królewskimi łożami. W wysokich i chłodnych komnatach sypialnianych stanowił prawdziwy luksus.

Słowo baldachim najprawdopodobniej pochodzi od włoskiego baldacchino, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza przenośnie zadaszenie. Zanim na dobre przyjęła się ta funkcjonalność, takie zadaszenie z tkaniny nazywano podniebieniem. Inna teoria głosi, że przed laty powstawał on z jedwabnych tkanin w kolorze złotym, sprowadzanych z Bagdadu, które nazywano złotogłowiem bagdadzkim. Nazwa ta tłumaczona na język włoski to baldacci. Trudno ocenić, z jakiego powodu zadaszenie nad łóżkiem nosi taką, a nie inną nazwę, ale jedno jest pewne - jest to jeden z najstarszych i nadal popularnych elementów dekoracyjnych do sypialni. Od wielu wieków gości w tym pomieszczeniu na prawie całej kuli ziemskiej. Jedni montują go, by dodać szyku sypialnianej aranżacji; inni, żeby uchronił ich przed upałami lub chłodem, a jeszcze innych chroni przed insektami. Bez względu na to, z jakiego powodu stosujemy go w sypialni, zawsze sprawia, że łóżko nabiera szyku, a sypialnia staje się wyjątkowa.

Baldachim nad łóżko

Od 2 do 3 metrów to optymalna wysokość baldachimu, nieco niższy bywa w pokojach dziecinnych, kiedy jest montowany na łóżku piętrowym lub nad łóżeczkiem. Wysokość, na jakiej montujemy zadaszenie, ma bardzo duży wpływ na komfort jego użytkowania. Zawieszony zbyt nisko sprawi, że łóżko z przytulnego zamieni się w klaustrofobiczne. Ponadto, jeśli jest on wykonany z grubej i eleganckiej tkaniny, ogranicza nie tylko dopływ światła, ale też powietrza. Zatem w łóżku ze zbyt niską wysokością zadaszenia możemy odczuwać brak tlenu i budzić się zmęczeni.

W przypadku baldachimu do łóżeczka dziecięcego wymiar wpływa nie tylko na aspekt estetyczny, ale również sprawia, że ogromna w stosunku do małego dziecka przestrzeń staje się przytulna, a pociecha czuje się w niej bezpieczna i zrelaksowana. Taka optymalna wysokość to 150 cm, dla przedszkolaka jest nieco wyższa, niż od tej dla noworodka. Zadaszenie do pokoju nastolatka powinno natomiast być zawieszone na takiej wysokości, jak dla dorosłej osoby, czyli nie mniejszej niż 200 cm.

Baldachim do łóżka

Zadaszenie łóżek przez lata doczekało się wielu modyfikacji, do najczęściej spotykanych współcześnie zaliczamy baldachim:

• na stelażu łóżka - gościły już w królewskich sypialniach, które spotykamy do dziś w sklepach z antykami i w nieco odświeżonej formie: z białej płyty meblowej lub na metalowym stelażu do wnętrz ultra-nowoczesnych. Stelaż ten był (podobnie jak w nowoczesnej wersji tego modelu) przedłużeniem nóg łóżka, które wychodziły ponad rusztowanie materaca i sięgały od 150 do 200 cm. W ciepłych krajach mogły mieć wysokość nawet do 3 metrów;
• przymocowany do sufitu - współcześnie jeden z najmodniejszych. Bardzo często jest montowany do sufitu lub na karniszu i ma on wysokość kondygnacji. W wersji na karniszu jest bardzo łatwy w obsłudze, ponieważ zawieszamy go w podobny sposób jak zasłony lub firanki. Takie rozwiązanie pozwala na zmianę kolorystyki i umożliwia zdjęcie go do prania. Na karniszu bardzo łatwo się otwiera i zamyka. Można na nim powiesić zarówno zwiewne tiulowe firanki, uroczy mleczny woal, jak i welurową elegancką tkaninę. Ta ostatnia jest doskonałym rozwiązaniem dla zmarzluchów, gdyż pomaga utrzymać ciepło w łóżku;
• na dedykowanych szynach - działa na podobnej zasadzie jak ten karniszu, ale różni się ze sposobem zawieszania tkaniny;
• na kole - inną możliwością montaż zadaszenia na planie koła, który może być nieco niższy, a wszystko zależy od tego, na jakiej wysokości zawiesimy obręcz, która jest jego konstrukcją. Takie rozwiązanie jest bardzo wąskie pod sufitem, jednak zawieszona na kole tkanina jest bardzo szeroka, więc rozszerza się ku dołowi, a jej wymiary pozwalają na osłonięcie całego łóżka;
• przytwierdzony do ściany - w tym wypadku jego wysokość może być dowolna. Zadaszenie jest minimalistycznie i powstaje dopiero po zasłonięciu tkaniny po bokach, która swobodnie opada w dół. Decydując się na takie rozwiązanie, warto zwrócić uwagę, na sposób jego zamocowania na stelażu. Jest to bardzo ważne, kiedy materiałowe zadaszenie trzeba będzie wyprać;
• częściowy - fantazyjne zadaszenie, przy czym przód łózka pozostaje odkryty, gdyż tkanina osłania tylko boki;
• w formie gzymsu - jest wykonywany na ścianie za łóżkiem, gzyms ten jest bardzo dekoracyjny. Jest to rozwiązanie wymagające umieszczenia dużej ilości tkaniny na małej powierzchni. Są to najczęściej dwie gęsto zmarszczone długie zasłony, którymi można osłonić łóżko;
• orientalny - to bardzo dekoracyjne zadaszenie, z licznymi falbanami, frędzlami i złotymi elementami dekoracyjnymi. Ozdoby pojawiają się na tkaninie pod postacią chwostów, frędzli lub klamer, ale zdarzają się też zadaszenia łóżka wykonane w całości ze złotego sukna. Takie orientalne łoża są iście królewskie: duże, masywne i bardzo dekoracyjne, a miejsce do spania jest najmocniejszym akcentem w całej sypialni;
• afro - to prosty, montowany na suficie lub na stelażu łóżka z białego płótna. Osłania on łóżko przed zaglądającym przez okno palącym słońcem i delikatnie faluje na wietrze wpadającym przez otwarte okno, chłodząc śpiącą osobę. Urok tego rozwiązania polega na jego prostocie;
• boho - przypomina moskitierę - zwiewny, koronkowy, najczęściej spotykamy w tropikach i w Azji, gdzie natrętne i wszechobecne komary atakują nawet w domach. Zadaszenie w tym stylu najczęściej jest wykonane na kole i można je szczelnie owinąć wokół naszego miejsca do spania. Cienka i zwiewna tkanina przepuszcza powietrze, ale chroni przed insektami. Takie rozwiązanie idealnie pasuje do pokoju małej księżniczki;
• sztywny - jest montowany na stelażu łóżka, a tkanina na nim jest naciągnięta na sztywno zarówno na zadaszeniu, jak i po obu stronach miejsca do spania. Tego typu rozwiązanie nie osłania frontu i w niczym nie przypomina uroczych iście królewskich zadaszeń;
• glamour - powstaje najczęściej z grubej mocno pomarszczonej welurowej tkaniny w kolorze purpurowym, szafirowym, fioletowym i w modnym odcieniu ciemnej butelkowej zieleni. Jest on ozdobiony falbankami lub gęsto umarszczonym materiałem. Może być zdobiony kryształkami, perłami lub srebrnymi i złotymi dżetami. Bardzo częstym uzupełnieniem tego zadaszenia jest piękny pikowany zagłówek, który podkreśla luksusowy charakter łóżka.

Łóżko z baldachimem - co jest aktualnie modne?

Takie współczesne zadaszenie do sypialni niejedno ma imię.

• Może być eleganckie i wytworne z połyskującego tiulu, gęsto marszczone z falbanami i frędzlami.
• Jeśli marzy nam się iście królewski rozwiązanie, doskonałym wyborem będzie to, z grubych fakturowanych tkanin ze stylowym motywem.
• Inną możliwością jest płócienne orientalne lub w stylu afro, które sprawi, że łóżko będzie wyglądać lekko i bardzo komfortowo. Takie rozwiązanie doskonale sprawdza się w mieszkaniach typu studio, w których jedno pomieszczenie jest salonem kuchnią i sypialnią.
• Płócienne w barwach ziemi idealnie komponuje się w aranżacjach w stylu skandynawskich. Nie jest jednak tak dekoracyjne, jak tiulowe, atłasowe czy welurowe, ale nadal sprawia, że łóżko nabiera wyjątkowego charakteru, a Ty czujesz się w nim komfortowo.

Materiały na baldachim

Baldachim typowo dekoracyjny może powstać z dosłownie z każdego materiału.

• Nowoczesne są wykonywane ze zwiewnych tiulowych tkanin.
• Te w stylu glamour powstają z miękkich mocno pomarszczonych welurów.
• W sypialniach w stylu orientalnym królują złote atłasy i grube mięsiste zadaszenia, które sprawiają, że łóżko dominuje w aranżacji.
• Ten z białego lub beżowego płótna to propozycja dla miłośników ekologicznych i afrykańskich wnętrz.
• W sypialniach w stylu angielskim i francuskim powstaje najczęściej z tkaniny w łączkę, rzadziej w duże kwiaty, jest ciężki i ozdobiony lambrekinem oraz ściągany na dzień liną z chwostami. To kolejny tuż po orientalnym, który sprawia, że łóżko nabiera ciężkości, staje się majestatyczne i dominuje nad całą aranżacją.
• Ten z firanki w drobną siateczkę, a także z firanek makaronów to z kolei nawiązanie do stylu boho. Tak delikatne tkaniny wokół miejsca do spania sprawiają, że staje się ono tajemnicze i pełne wdzięku.

Jakiego koloru baldachim do sypialni?

Najbardziej urocze powstają z jasnych białych, mlecznych, kremowych i różowych tkanin. Równie pięknie i bardzo elegancko prezentuje się kompozycja złota i bieli oraz odcieni nude. W pokojach małych dziewczynek materiał najczęściej ma kolor bladego lub cukierkowego różu. W angielskich i francuskich sypialniach zadaszenie nad łóżkiem przybiera bardzo różne barwy od przybrudzonego różu przez zielenie, wszystkie odcienie niebieskiego, szarości i brązów.

Baldachim do łóżeczka dla dziecka

Takie zadaszenie jest coraz popularniejszym rozwiązaniem, które ma wymiar nie tylko estetyczny - dziecko w życiu płodowym ma bardzo ograniczoną przestrzeń, a światło, które do niego dociera, jest delikatne i znacznie ciemniejsze niż to, które panuje w ciągu dnia w domu. Montaż baldachimu nad łóżeczkiem sprawia, że zamienia się ono w niewielką przytulną przestrzeń, a osłonięcie go nawet delikatną zwiewną tkaniną sprawia, że światło staje się delikatniejsze. Jak relacjonują mamy, które zdecydowały się na to rozwiązanie, ich pociechy śpią spokojniej i rzadziej płaczą.

Jak zrobić baldachim do łóżka na planie koła?

Do wykonania będziemy potrzebować:

• metalowej obręczy, o średnicy takiej, jaka ma być średnica górnej części zadaszenia;
• zasłon o 30 cm dłuższych niż wysokość od sufitu do nóg łóżka, które mogą pozostać odsłonięte. W przypadku łóżeczka dziecięcego zasłony powinny sięgać nico poniżej linii materaca;
• frędzli, chwostów lub szerokiej wstążki, w zależności od tego, czym chcemy ozdobić;
• maszynę do szycia;
• mocną wstążkę lub białą linę;
• metalowe kółko o średnicy 5-7 cm;
• metalowy hak do przymocowania (np.: do wkręcenia w sufit).

Po uszycia potrzebować będziemy od 2 do 4 zasłon (dwie, jeśli szyjemy dla noworodka, niemowlaka). Szerokość wszystkich zasłon powinna być nieznacznie większa niż obwód łóżka, najlepiej o 30-40 cm.

1. Przygotowanie metalowej obręczy - kupujemy ją dociętą na wymiar lub docinamy samodzielnie piłką do metalu. Pierwsza opcja jest znacznie wygodniejsza i mniej pracochłonna, ale nieco droższa.
2. Prasowanie - zasłony starannie prasujemy, gdyż praca na gładkiej wyprasowanej tkaninie jest dużo łatwiejsza.
3. Podwijanie - wszystkie brzegi obrabiamy, podszywamy, żeby materiał się nie strzępił. W przypadku woalowych zasłon pracę ułatwi nam wyciągnięcie jednej nitki wzdłuż tkaniny (na całej długości), w miejscu, w którym będziemy ją zginać do podwinięcia i kolejnej nitki w dokładnie takim samym odstępie. W przypadku woalu zakładki na bokach tkaniny powinny mieć nie mniej niż 2-3 cm, ponieważ materiał ten ma tendencję do strzępienia, nawet już w trakcie użytkowania. Firanki składamy wzdłuż pierwszego śladu po wyciągniętej nitce, zaprasowujemy i ponownie składamy po drugim śladzie, starannie zaprasowujemy.
4. Przygotowanie tunelu na metalową obręcz - w górnej części wszystkich zasłon robimy zakładkę o wysokości od 5 do 7 cm. Zaprasowujemy i przeszywamy na maszynie, w taki sposób, żeby powstał nam tunel.
5. Montaż mocowania zadaszenia - przez tunel w każdej z zasłon przewlekamy około 40 cm wstążki lub grubą linę. Wszystkie wstążki przewlekamy przez metalowe kółko i wykonujemy na ich końcach supły lub mocne węzły, które ukrywamy w tunelu.
6. Połączenie wszystkich firanek - zaprasowane boki zszywamy, zostawiając tylko dwa wolne brzegi. Uwaga: nie zszywamy woalu w miejscu tunelu - w tym celu należy zakończyć ścieg tuż pod nim.
7. Opcjonalne ozdabianie - najprzyjemniejszą częścią jest dekoracja zasłon, które zawiesimy nad łóżkiem. W tym, celu możemy wolne brzegi obszyć frędzlami, atłasową tasiemką lub w pokoju nastolatki lampkami choinkowymi albo Cotton balls. Dwie ostatnie dekoracje doszywamy ręcznie, uważając, żeby nie uszkodzić kabla. Frędzle i tasiemkę doszywamy na maszynie.
8. Montaż baldachimu na obręczy - woal nawlekamy na metalowej obręczy, przewlekając go przez wcześniej zrobiony tunel.
9. Dekoracja obręczy - miejsce, w którym została ukryta obręcz, możemy dodatkowo udekorować szeroką atłasową taśmą, dużą wstążką, chwostami lub w inny sposób. W tym celu stosujemy klej do tkanin, ponieważ szycie zawieszonych na obręczy zasłon byłoby bardzo trudne i niewygodne.
10. Montaż nad łóżkiem - takie rozwiązanie montujemy gdzie nam się podoba - w przypadku sufitu: zawieszając metalowe kółko z tkaniną na wcześniej wkręcony na suficie hak, takim, na jakim wiesza się np. żyrandole. Wielkość haka powinna być uzależniona od wagi zasłon, obręczy i zastosowanych dekoracji.

Jak zamontować baldachim na ścianie?

Takie zadaszenie na ścianie montujemy na gzymsie. W tym celu można wykonać drewniany lub z płyty kartonowo-gipsowej stelaż (szeroką, odstającą od ściany na 20-30 cm listwę). Pod nim montujemy dedykowaną listwę na dwie szyny. Na pierwszej od ściany zawieszamy długie gęsto umieszczone zasłony, ich szerokość powinna być nieco większa niż obwód łóżka, a długość wystarczająca do zakrycia całego stelażu łóżka. Gzyms maskujemy sztukaterią, czyli ozdobną styropianową listwą.

Do uszycia baldachimu na ścianę będziemy potrzebować:

• 4 zasłony o wymiarach pozwalających na osłonięcie całego stelaża po całym jego obwodzie (+ 10-centymetrowy zapas na podwinięcie z każdej strony). Piąta zasłona powinna być szersza o 20 cm od gzymsu i mieć długość ⅓ długości pozostałych zasłon;
• listwę na zasłony o szerokości ½ wezgłowia;
• sztukaterię o szerokości i długości gzymsu;
• listwę do marszczenia zasłon;
• dekoracje (tak jak już wcześniej wspomniano, nadają się chwosty, frędzle na taśmie, ozdobna tasiemka);
• maszynę do szycia.

Jak uszyć baldachim na ścianę?

1. Prasowanie zasłon.
2. Podszywanie brzegów - zasłony obrabiamy, zakładając materiał na dwa razy (zakładki po 2 cm, w sumie na jedną zakładkę potrzebujemy 4 cm, ponieważ podwijamy tkaninę na dwa razy, żeby z każdej strony wyglądała estetycznie).
3. Podszywanie lambrekinu (falbany ozdobnej zamontowanej na szynie), wykonujemy identycznie jak w przypadku zasłon.
4. Doszycie listwy do marszczenia zasłon w ich górnej części.
5. Łączenie brzegów zasłon - następnie wszystkie brzegi łączy się, począwszy od listwy marszczącej do ⅓ wysokości zadaszenia. Końce szwu zabezpieczamy podwójnym ściegiem lub zakańczamy, szyjąc przód-tył. Połączenie zasłon tylko od góry sprawi, że będą one pięknie osłaniały łóżko, a dzięki rozcięciu, nie będzie trzeba odsuwać materiału, żeby wejść na łóżko.
6. Zabezpieczenie brzegów falbany - lambrekin również podszywamy z każdej strony, zabezpieczając brzegi tkaniny. W dolnej jego części wszywamy taśmę z frędzlami. W górnej wszywamy taśmę umożliwiającą zawieszenie na listwie.
7. Ręczna obróbka lambrekinu - ostatnia czynność to dokładnie zmierzenie lambrekinu na całej szerokości. Otrzymany wymiar dzielimy na 3 lub cztery części. Na granicy każdej z nich wykonujemy marszczenie w poziomie, od frędzli do ⅓ długości tkaniny. Miejsce ręcznego szwu zabezpieczamy ściegiem maszynowym i maskujemy taśmą w kolorze frędzli lub zasłon, które doszywamy maszynowo.
8. Opcjonalne dekorowanie - jeśli marzy Wam się iście królewskie łoże, miejsce łączenia zasłon można dodatkowo ozdobić pojedynczym chwostem w kolorze frędzli na lambrekinie.

Montaż baldachimu na ścianie, zaczynamy od zawieszenia zasłon na szynie znajdującej się bliżej ściany. Na frontowej zawieszamy lambrekin.

Jak zamontować baldachim do sufitu?

W przypadku montażu mocowania do sufitu mamy dwie możliwości: na karniszu lub szynie. Drugie rozwiązanie jest bardziej subtelne i pozwala na ukrycie szyny po sztukaterią.

Do wykonania takiego zadaszenia będziemy potrzebować:

• szyny na zasłony - frontowa i tylna węższe o 30 cm niż szerokość łóżka, prawa i lewa krótsze o 30 cm niż długość łóżka. Zastosowanie krótszych niż wymiar łóżka szyn sprawi, że całość nabierze uroczego kształtu, jednocześnie rozszerzając w dół;
• 5 zasłon - 4 zasłony o długości większej o 8 cm niż wysokość kondygnacji oraz 1 zasłona na zadaszenie, której wymiar obliczamy poprzez dodanie do każdego boku po 10 cm. Zatem jeśli nad łóżkiem zamontowaliśmy kwadrat o wymiarach 200 cm (długość łóżka) - 30 = 170 (pierwszy wymiar szyny) x 180 (szerokość łóżka) - 30 = 150 (drugi wymiar szyny) cm, to tkanina na zadaszenie powinna mieć wymiary 180 × 160 cm. Jest to różnica wynikająca z konieczności podszycia i zamontowania zadaszenia;
• rzepy 80 cm do zamontowania zadaszenia - najlepiej sprawdzi się osiem 10-cm rzepów. Ostrą stronę doszywamy do wewnętrznej stronie zadaszenia, a miękką (puchatą) przyklejamy do zewnętrznej strony szyn na suficie;
• 4 sztukateryjne listwy do zamaskowania szyn. Ozdobne listwy powinny być o 4 cm dłuższe niż boki szyn, wówczas bez problemu zamontujemy zadaszenie.

Jak uszyć baldachim na rzepy?

1. Zabezpieczenie brzegów zasłon - wszystkie zasłony z każdej strony podwijamy na dwa razy, dzieląc zapas tkaniny na górę i dół, następnie czynność powtarzamy.
2. Wszycie taśmy marszczącej do górnego brzegu, w celu zmarszczenia zasłon i montażu na szynie.
3. Zabezpieczenie brzegów zadaszenia.
4. Montaż rzepów - obrobioną tkaninę nakładamy na szynę, dokładnie tak jak będzie do niej zamontowana docelowo. Następnie wodoodpornym markerem oznaczamy na zasłonie miejsce, w którym będzie zaczynał i kończył się rzep. Dokładając marker, należy chwilę odczekać, aż przebije on na szynę. Następnie za pomocą dedykowanego kleju mocujemy rzepy na szynie. Szpilkami doczepiamy rzepy do zadaszenia i sprawdzamy, czy pasują do szyny. Jeśli wszystko się zgadza, rzepy doszywamy od spodu do zadaszenia.
5. Dekoracja zadaszenia. Obrębek zadaszenia można wykończyć frędzlami, doszytą falbaną lub szeroką ozdobną taśmą, maskującą ślady po markerze.

Montaż baldachimu należy zacząć od zawieszenia wszystkich zasłon, na koniec doczepiamy zadaszenie. Ciekawym rozwiązaniem jest również dodanie oświetlenia w miejscu łączenia. Można np.: przykleić listwę LED, ręcznie doszyć lampki choinkowe lub cotton balls.

Baldachim na łóżku piętrowym

Baldachim na łóżku piętrowym, szczególnie w pokoju, w którym mieszka dwoje dzieci zapewnia odrobinę prywatności każdemu z nich. Jeśli mowa o klasycznym łóżku piętrowym, takie zadaszenie można zrobić, montując szynę na suficie.

Do wyboru mamy dwie możliwości:

• szyna montowana w pionowej linii względem krawędzi łóżka;
• montaż podwójnej szyny w centralnym punkcie sufitu względem obrysu łóżka.

Pierwsza opcja zapewnia większą przestrzeń, kiedy łóżko jest zasłonięte, ale nie tworzy zadaszenia nad nim. Druga umożliwia stworzenie trójkątnego "dachu". Montując na obu szynach zasłony, sprawimy, że łóżko będzie wyglądało bardzo uroczo i stanie się wymarzonym miejscem do spania dla każdej małej księżniczki. Nad dolnym łóżkiem montujemy tylko na jego górnych zewnętrznych krawędziach, a sam materiał szyjemy jednym ze sposobów zamieszczonych powyżej. Do łóżka piętrowego w kształcie domku, można kupić gotowe rozwiązanie, przystosowane do montażu.

Zalety i wady baldachimu

Baldachim jest jednym z najbardziej dekoracyjnych elementów wystroju całej sypialni. Sprawia, że pomieszczenie staje się eleganckie i przytulne. Ponadto łóżko staje się przytulne, ekskluzywne i bardziej intymne, osłania nas przed promieniami słońca o poranku, a także przed owadami. Natomiast w pokoju dziecka sprawia, że przestrzeń do spania staje się bardziej przyjazna dla naszej pociechy. Niestety, jest to bardzo pracochłonny element sypialni, ponieważ zarówno na jego zadaszeniu jak na zasłonach, zbiera się kurz i bytują roztocza. Oznacza to, że taki materiał wymaga częstego prania i najczęściej również prasowania. Ponadto rozwiązanie to, jak każde wykonane z tkanin, pochłania zapachy, jeśli więc w domu jest wilgoć lub zdarza nam się palić tytoń w sypialni, zadaszenie łóżka szybko przejmie ten zapach.